Full-Presence
In het dagelijks leven wordt onze kwaliteit van aanwezigheid weerspiegeld door de manier waarop we ons betrokken voelen bij ons leven en in de wens om positief te communiceren met de mensen om ons heen.
Danis Bois
Wat is full-presence?
Volle aanwezigheid of ‘full presence’ en volledig bewustzijn of ‘mindfulness’ worden vaak met elkaar verward. Voor de meeste mensen hebben deze twee begrippen dezelfde betekenis. Toch zijn er belangrijke verschillen tussen de twee.
Mindfulness-meditatie is een geheel van oefeningen die afkomstig zijn uit een groot aantal verschillende achtergronden en culturen. De aangeboden programma’s omvatten een waaier van technieken: yoga, westerse ontspanning, cognitieve gedragstherapieën en andere gezindten die verband houden met het boeddhisme en de wetenschap, met name de neurowetenschappen. Dankzij mindfulness-meditatie is meditatie een studieobject geworden dat onderzoekers interesseert.
Full-Presence Meditatie® bevindt zich op het kruispunt van verschillende disciplines, waaronder de humanistische stroming en haar ‘actualiserende tendens’: de natuurlijke neiging die de mens ertoe aanzet om de beste versie van zichzelf te worden. Ze maakt ook deel uit van de fenomenologische stroming, met de waarneming als primaat van het bewustzijn, en ten slotte is ze gebaseerd op de educatieve neurowetenschappen die de nadruk leggen op de theorieën en leerpraktijken.
Full-Presence Meditatie®, geïnitieerd door Danis Bois, is in bepaalde opzichten verwant aan mindfulness. Net als mindfulness kadert ze in een seculiere visie, mobiliseert ze aandachtsbronnen en het bewustzijn, en nodigt ze ons uit om het hier en nu binnen te gaan. Ze heeft echter ook specifieke kenmerken en een signatuur doordat de nadruk ligt op de relationele dimensie van de aanwezigheid, de waarneming die aan het bewustzijn voorafgaat, de aanwezigheid van interne beweging en een vernieuwende pedagogiek.
De kenmerken van full-presence
“Hoe meer we volledig aanwezig zijn, hoe meer we volledig bewust zijn, en omgekeerd.”
Danis Bois
Een paroxysmale perceptieve kwaliteit
Dankzij volle aanwezigheid nemen we waar wat de gewone waarneming ons niet laat waarnemen. In deze context is volledig aanwezig zijn het waarnemen van een maximum aan dingen met een minimum aan aandachtsinspanning.
Een universele menselijke kwaliteit
olle aanwezigheid vertegenwoordigt de hoogste relationele uitdrukking van de menselijke natuur, menselijke warmte.
Een katalysator van potentie
Volle aanwezigheid optimaliseert de cognitieve vaardigheden. Het optimaliseert met name de waarneming, de aandacht en het bewustzijn. Het zet ook in op relationele vaardigheden zoals empathie, goedhartigheid, mededogen en anders-zijn.
Een positieve en zorgzame houding ten opzichte van anderen en de wereld
Aanwezig zijn bij jezelf zet aan om alle dingen in je leven zo goed mogelijk te ontvangen en er optimaal gebruik van te maken in je relatie met anderen.
Een soort van meditatie
Met vernieuwende aspecten zoals zelfperceptie, kwaliteit van aanwezigheid, interne beweging, het gevoelige lichaam en het stapsgewijze leerproces.
De Full-Presence Educational Process®
Deze terminologie legt de nadruk op het educatieve aspect, dat centraal staat in onze praxis, evenals op de notie van modellen en processen die gebruikt worden bij het onderrichten en beoefenen van meditatie. Het is een pedagogische methode die werkt als een stimulator van de belangstelling, waarbij elke oefening een nieuwe uitdaging, een nieuwe sensatie, een andere manier van doen onder de aandacht brengt.
We moeten ons het leerproces voorstellen als een lift die de persoon in staat stelt de diepte van zijn waarnemingen te verkennen die tot dan toe ontoegankelijk waren voor zijn bewustzijn.
De verbale begeleiding helpt de mediterende om te slagen in de voorgestelde taak. Dankzij de geleidelijke verkenning wordt de ervaring begrijpelijk voor de persoon die ze beleeft.
De meditatie die wij aanreiken vereist hoge capaciteiten op de uiterste grens van de gebruikelijke en naturalistische waarneming. Deze vaststelling heeft ons ertoe gebracht de pedagogiek te vereenvoudigen door ze geleidelijker op te vatten. Tien stappen beginnen met ‘een eerste’, dan ‘een tweede’ enzovoort, een echte chronologische aanpak die begint bij het eenvoudigste tot het meest complexe dankzij de ‘stap voor stap’-pedagogiek (step by step).
We gaan uit van waar de mediterende zich bevindt, met respect voor zijn capaciteiten op dat moment. Dan scheppen we de ervaringsvoorwaarden die een hoge mate van aandacht vergen, die moeilijker toegankelijk is wanneer ze wordt toegepast op de beleving, op het subjectieve.
Het leerproces is een garantie voor efficiëntie, omdat de volgorde de chronologie van de handelingen respecteert, volgens een logica, een samenhang en een progressiviteit die tegelijkertijd een referentiekader wordt dat de mediterende vergaand tot nut strekt.
Evaluatieschema voor de mate van toegankelijkheid van de uit te voeren taken
| Step by Step | Kenmerken van het Full-Presence Educational Process |
|---|---|
| Step 1 | De taken zijn gemakkelijk uit te voeren, vereisen niet veel aandacht, staan onder controle van de wil van de mediterende, en vergen niet veel betrokkenheid. |
| Step 2 | De instructies vergen meer betrokkenheid en een kwalitatieve en subjectieve relatie ten aanzien van de uit te voeren taak. |
| Step 3 | Begint zodra de instructie de verbinding met de innerlijke beweging, de volle aanwezigheid en de verschillende manifestaties die voortvloeien uit de relatie met het grotere dan zichzelf, vereist. |
| Step 4 | De persoon bereikt autonoom wat hij voorheen niet kon. Hij mediteert in stilte zonder de behoefte aan verbale begeleiding en beleeft de meditatie in volle aanwezigheid. |
De signatuur van Full-Presence Meditatie®
De relationele dimensie van aanwezigheid
Gewoonlijk is het begrip aanwezigheid bijna een geografisch gegeven, waarmee het aanwezig zijn op een plaats of in een situatie wordt aangeduid: we doen een “acte de présence” wanneer we een gebeurtenis of een ceremonie bijwonen. Deze opvatting is beperkend ten opzichte van het meer kwalitatieve aspect van aanwezigheid.
In Full Presence Meditatie worden de temporele en relationele dimensies benadrukt.
Gevangen in de hectiek van ons leven, zijn we ons niet altijd bewust van het belang van elke voorbijgaande seconde. Het huidige moment binnengaan is de eerste stap naar een beter begrip van de loop van ons leven.
Meditatie beoefenen is in de eerste plaats je concentreren op het huidige moment. Om daar te zijn, aanwezig op het moment, op een precieze plaats, in alle bewustzijn. Dit universele feit is terug te vinden in alle vormen van meditatie.
De relationele modaliteit van aanwezigheid
De relationele modaliteit verwijst hier naar een kwalitatieve relatie met zichzelf, met anderen en met de wereld. Deze relatie vereist een zekere mate van betrokkenheid bij en belangstelling voor het leven – het eigen leven en dat van anderen.
Het begrip “aanwezigheid” is gemakkelijk te vatten: wij weten natuurlijk of wij ons dicht bij een persoon voelen of niet. Op dezelfde manier kunnen wij mensen herkennen die een goedhartige houding tegenover ons hebben.
La notion de présence à soi est plus abstraite à saisir par Het begrip “aanwezig zijn bij zichzelf” is abstracter te vatten, omdat het intiem en privé van aard is. Soms zijn we hard voor onszelf of veroordelen we onszelf, wat leidt tot negatieve gedachten en verlies van gevoel van eigenwaarde. Deze tekenen zijn de eerste keerzijde van een gebrek aan zelfrespect. Aanwezig zijn voor jezelf betekent een goedhartige houding ten opzichte van jezelf tonen.
In het dagelijks leven komt onze kwaliteit van aanwezigheid tot uiting in de manier waarop wij ons betrokken voelen bij ons leven, en in ons verlangen om positief te communiceren met de mensen om ons heen.
Waarneming heeft voorrang op het bewustzijn (we nemen waar voordat we bewust zijn)
In de reguliere meditatiebeoefening is opmerkzaamheid, bewustzijn de aangewezen manier om toestanden van lichaam en geest te verkennen en wordt waarneming vaak naar de achtergrond gedrongen.
In full presence meditatie gaat waarneming boven bewustwording. In dit geval is de mediteerder zich bewust van wat hij of zij waarneemt. Het is gemakkelijk te begrijpen dat men, om zich van iets bewust te zijn, het voordien moet hebben waargenomen of gevoeld.
Het bewonderen van de schoonheid van een landschap, het ruiken van de geur van een bloem, het strelen van de stam van een boom, het luisteren naar het gezang van vogels of het proeven van een heerlijke vrucht is alleen mogelijk door middel van de vijf zogenaamde externe zintuigen. De zintuigen stellen ons in staat de wereld waar te nemen en, afhankelijk van onze gevoeligheid, de nuances te begrijpen tussen luisteren en horen, tussen zien en waarnemen, tussen aanraken en aangeraakt worden, tussen proeven en savoureren.
Vreemd genoeg, om onze relatie met de buitenwereld te optimaliseren, moeten we onze aandacht naar binnen richten. De natuur heeft ons voorzien van zintuiglijke sensoren in de organen en weefsels waardoor wij onze innerlijke wereld waarnemen. Dankzij deze sensoren worden wij ons bewust van onze innerlijke organische toestanden die onze psychologische toestand beïnvloeden (aangenaam, onaangenaam, gespannen, ontspannen…).
Deze verschillende zintuigen stellen ons in staat, in meditatie, ons lichaam in de ruimte te plaatsen, ons in ons lichaam te positioneren en de organische effecten te voelen die uit onze innerlijkheid voortkomen. Over het algemeen wordt zintuiglijk bewustzijn niet voldoende beschouwd in de essentiële rol die het speelt in meditatie. Full presence meditatie richt zich op zintuiglijk bewustzijn in al zijn facetten, om een lichaamswaarneming te verkennen en te ontdekken die soms de loop van een leven verandert…
De eenheid van lichaam en geest
Wat betekent het om een lichaam te hebben? Het lichaam wordt vaak gezien als een machine met een zuiver utilitair doel, een uitvoerder die onderworpen is aan de controle van de persoon.
Anderzijds impliceert “ons lichaam beleven” dat het lichaam wordt gevoeld in de vorm van spanning, pijn, plezier, ontspanning.
Pas wanneer we “ons lichaam bewonen”, wordt het een plaats van zelfexpressie, wat een meer uitgebreide perceptie impliceert. Het lichaam wordt dan gevoelig, een innerlijk klankbord dat informatie uit de diepte doorgeeft. Wij zijn dan in staat om een scala van positieve en heilzame interne tonen waar te nemen.
De Full Presence Meditatie plaatst de perceptie van het lichaam in het centrum van de reis naar zichzelf en naar anderen, en stelt de centrale vraag: “Wat gebeurt er in het lichaam tijdens de meditatie? Het lichaam is de plaats van zelf-ervaring. Het is vanuit het lichaam dat wij onszelf ervaren en ons levend voelen. De manier waarop wij in relatie treden met ons lichaam, bepaalt de mate van onze aanwezigheid bij onszelf.
Nous donnons au corps, ou plusWij geven het lichaam, of beter gezegd de eenheid lichaam/geest, een primordiale plaats. Het is een feit dat onze geest de toestand van ons lichaam beïnvloedt en vice versa. Uitgaan van de ervaring van het lichaam opent nieuwe perspectieven in de meditatieve praktijk. In tegenstelling tot wat Descartes dacht, is denken alleen niet genoeg om te bestaan. Het lichaam en de geest zijn onafscheidelijk, de mens denkt de wereld omdat hij in zijn lichaam leeft.
Interne beweging als uitdrukking van het levende
In de context van Full Presence Meditatie hangt de waarneming van de manifestatie van de interne beweging af van de kwaliteit van de immobiliteit van de lichaamshouding. Ontspannen immobiliteit fungeert als een steunpunt waarop de beweging haar kracht ontvouwt en doordringt in de materie van het lichaam in de vorm van een dikke, bewegende textuur. Uiterlijk lijkt het lichaam volkomen onbeweeglijk, terwijl de persoon innerlijk een beweeglijkheid voelt die in zijn materie circuleert. Het feit onbeweeglijk te zijn, laat het bewustzijn van de persoon toe de aanwezigheid van deze interne mobiliteit te voelen.
Interne beweging is de kern van onze praktijken, het wordt beschouwd als een actie-kracht en neemt deel aan het behoud van het gezondheidsevenwicht en aan het groeiproces van de persoon. Achter de notie van interne beweging schuilt het principe zelf van het leven: wat leeft is in beweging en wat vastligt is een soort kleine dood. Wat zijn wij in staat te veranderen, te wijzigen, te vernieuwen in ons denken, in onze reacties en in onze houding tegenover ons leven?
Het komt vaak voor, wanneer men in contact komt met de innerlijke beweging, dat mensen getuigen van de evolutionaire overgang van de ene toestand naar de andere met een indruk dat hun diepe structuur in beweging komt. Er gaat iets in hen open, zij bespeuren duidelijk en met grote traagheid het ogenblik waarop de onbeweeglijkheid van de rust in hun lichaam tot leven komt en het leven gestalte krijgt. Zij voelen zich vol, voldaan en vol hoop.
De gemoedstoestanden als regulator van eigenwaarde en goedhartigheid
Au contact des tonalités corporelles internes sensibles, la personne prend du recul et s’ouvre à de nouvelles perspectives dans la mesure où les états d’âme Via contact met de gevoelige innerlijke lichaamstonen doet de persoon een stap terug en stelt zich open voor nieuwe perspectieven in de mate dat de gemoedstoestanden kunnen deelnemen aan bewustwording, besluitvorming en overgaan tot actie.
Wij zijn opgebouwd uit gemoedstoestanden die ons informeren over wat goed gaat en wat niet, wat we moeten veranderen of niet, wat we moeten doen of niet. Het zijn betrouwbare indicatoren. We voelen of we gelukkig zijn of niet, comfortabel of niet, schuldig of niet, we weten het diep in onszelf… Het zijn echte attitude regelaars.
Mediteren op stemmingen verandert iets ingrijpends. Sommige mensen zijn “slecht uitgerust voor geluk” (pessimistische tendens), anderen daarentegen zijn “goed uitgerust” (optimistische tendens). Wat zit er achter deze stemmingen? Allerlei soorten waarden, voorstellingen, blessures uit het verleden, opvoeding. Meditatie raakt alle aspecten van het intieme leven.
Ons doel is om een persoon in staat te stellen om van een negatieve naar een positieve gemoedstoestand te gaan door middel van onze praktijken. De persoon kan dan zijn of haar problemen anders zien en zich openstellen voor nieuwe perspectieven. Door de gemoedstoestand te veranderen van negatief naar positief, kan de persoon afstand nemen van zijn problemen.
Een exclusief programma voor het optimaliseren van eigenwaarde en goedhartigheid
Wij hebben veel te danken aan Dr Jon Kabat-Zin, de opkomst van de moderne en wetenschappelijke meditatie door zijn MBSR programma dat in 1975 in de VS werd gecreëerd. Dit programma is sinds 1990 in Europa beschikbaar en is door honderden centra overgenomen.
Full Presence Meditatie neemt het principe van “programma” over, maar daar houdt de vergelijking op. De onderwijsmodellen zijn verschillend, evenals de ondersteuning, die op specifieke concepten en praktijken is gebaseerd. Bovendien is het programma in het bijzonder gericht op eigenwaarde en goedhartigheid.
Voor wie is dit programma bedoeld?
Mensen die willen leren mediteren om te profiteren van de fysieke, psychologische, existentiële en spirituele voordelen van deze praktijk.
Mensen die hun zelfvertrouwen, eigenwaarde en vermogen om van zichzelf te houden willen verbeteren.
Mensen die hun relatie met hun persoonlijke, familiale of professionele omgeving wensen te verbeteren door een goedhartige houding te ontwikkelen vanuit een plaats van authentieke aanwezigheid bij zichzelf.
Een wetenschappelijke aanpak die wetenschap en menselijkheid combineer
La revue de la littérature scientifique sur la méditation et son impact positif sur la santé psychique et physique est foisonnante. Initialement conduites dans De wetenschappelijke literatuur over meditatie en de positieve invloed ervan op de geestelijke en lichamelijke gezondheid is er in overvloed. Aanvankelijk uitgevoerd in een medische context, beginnen studies op niet-klinische of “gezonde” populaties zich te ontwikkelen, met reeds enkele duizenden referenties die de weg effenen voor de niet-therapeutische (maar helende) benaderingen van meditatie.
De fundamentele vraag die door de dynamiek van de volledige Full Presence Meditatie loopt, houdt rechtstreeks verband met de vraag van Danis Bois: Hoe kunnen we menselijke warmte cultiveren en er de vruchten van oogsten om ze te delen? De mens verlangt naar menselijke warmte, een echte basis om samen te leven. De ervaring van meditatie in Full Presence onthult een heel universum van innerlijke warmte die het hart verwarmt en zich verspreidt over het hele lichaam, waardoor de menselijke kwaliteiten van de Mens worden gestimuleerd.
De beoefening van Full Presence Meditatie leidt tot een meer belichaamd mens-zijn, waarin mensen meer aanwezig zijn bij zichzelf, bij anderen en bij de wereld. Het mobiliseert wat het grootste is in de mens.
Het overheersende denken in de wetenschappen is gericht op kwantitatieve en experimentele benaderingen. Wij zijn voorstander van kwalitatief onderzoek, dat meer geschikt is voor het bestuderen van de ervaring van lichamelijke innerlijkheid die door mensen wordt beleefd en die geen enkele beeldvorming, hoe verfijnd ook, kan weergeven.
Om toegang te krijgen tot de ervaringen van mensen, wordt bij de kwalitatieve benadering gebruik gemaakt van vragenlijsten, video’s, interviews of dagboeken waarin de ervaring kan worden opgetekend. Afgezien van enkele details hebben de getuigenissen een gemeenschappelijke beschrijving van de aanwezigheid van de interne beweging en de effecten daarvan in het lichaam en de geest.
Niettemin hebben wij kwantitatief onderzoek verricht dat licht werpt op de voordelen van Full Presence Meditatie voor angst en gevoel van eigenwaarde.
“Interne beweging is de kern van onze praktijken, het wordt beschouwd als een actie-kracht en neemt deel aan het behoud van het gezondheidsevenwicht en aan het groeiproces van de persoon. Achter de notie van interne beweging schuilt het principe zelf van het leven“
Danis Bois
Op deze site vindt u drie mogelijke activiteiten om te leren mediteren, om uw meditatie te verdiepen door met Danis Bois te mediteren of om meditatiegroepen te leren leiden.
Full Presence Meditatie®” is een handelsmerk geregistreerd op 31 maart 2014 bij het INPI door Danis Bois. Dit handelsmerk is geregistreerd onder nummer 4080005.
Het “Full-Presence Educational Process®” is een geregistreerd model in de vorm van een e-Soleau-enveloppe, evenals de “Full-Presence MDB” (nummer 204649485). Aangezien dit model in vele andere landen wordt gebruikt, hebben wij ervoor gekozen het in het Engels te registreren.
